طرح‌های پژوهشی
برخی از پروژه‌های تحقیقاتی در مرکز تحقیقات سرطان
مطالعه ژنتیکی سرطان پستان خانوادگی در ایران
معرفی طرح در بین زنان، سرطان پستان دومین علت مهم مرگ بعد از سرطان ریه است. در میان فاکتور های خطر سرطان پستان, جهش های ارثی در تعدادی از ژن های شناخته شده یکی از فاکتورهای خطری است که می تواند در افراد مستعد خانواده غربالگری گردد. در مطالعات مقطعی از جمعیت بزرگسالان، 5 تا 10% از زنان مادر یا خواهر مبتلا به سرطان پستان دارند و در حدود دو برابر همین مقدار خویشاوند درجه یک یا درجه دوم مبتلا به سرطان پستان دارند. مواردی که نشان دهنده استعداد ابتلا به سرطان های تخمدان و پستان ارثی می شود شامل موارد ذیل است:
- سرطان های متعدد داخل یک خانواده
- سرطان های معمولی که در سن زودتر از موارد تک گیر اتفاق می افتد.
- وجود دو یا بیشتر سرطان های اولیه در یک شخص. اینها می توانند سرطانهای اولیه متعدد از یک نوع باشند. (برای مثال ،سرطان پستان دوطرفه) یا سرطان اولیه از انواع مختلف ( برای مثال ،سرطانهای تخمدان و پستان در یک شخص )
- موارد سرطان پستان آقایان
مطالعه سرطان پستان خانوادگی موضوع خیلی مهمی از نقطه نظرهای مختلف خواهد بود . یکی از مهمترین جنبه ها پیداکردن خانواده ها دارای جهش و خطر ابتلا سایر اعضای خانواده است. همچنین تخمین فراوانی سرطان پستان خانوادگی یک نکته قابل ملاحظه ای برای این مطالعه می باشد. در نهایت بوسیله جمع آوری داده های معنی دار نقد و بررسی نقاط هاتسپات برای جهش های BRCA1 این منطقه برای کارگذاری غیر رسمی و هزینه اثر بخشی آزمایش های غربالگری ممکن می شود. مرکز تحقیقات سرطان انستیتوکانسر بر اساس یک همکاری بین المللی با دانشگاه تورنتو در کانادا مبادرت به طراحی مطالعه ای نموده است که بر اساس آن حدود 1000 بیمار بر اساس معیار های مشخص وارد مطالعه شده و از نظر جهش های دو ژن BRCA1, BRCA2 مورد بررسی قرار گیرند. بر اساس طراحی مطالعه این طرح چند مرکزی بوده و مراکزدانشگاهی و تحقیقاتی از سایر استان ها در صورت تمایل و وجود زیرساخت های لازم پس از عقد تفاهم نامه همکاری در این طرح مشارکت خواهند داشت.
هدف طرح بررسی شیوع جهش های ژن BRCA1 و BRCA2 در سرطان پستان دارای سابقه خانوادگی کهبصورت غیر انتخابی و درگروه خانواده های پر خطر باسرطان های پستان و تخمدان قرار دارند می باشد. همچنین نفوذ بالقوه جهش های بنیانگذار ژنهای BRCA1 و BRCA2 تحقیق و بررسی خواهند گردید.
هدف اصلی طرح
تخمین شیوع جهش های ژن در بین بیماران سرطان پستان جمعیت ایرانی
اهداف فرعی طرح
- تخمین شیوع جهش های ژن در بین بیماران ایرانی با سن کمتر از 40 سال
- تخمین شیوع جهش های ژن BRCA 1 & 2 در بین بیماران سرطان پستانایرانی با سن بیشتر از 40 سال و سابقه مثبت سرطان پستان براساس معیارهای ورود مطالعه.
- تخمین شیوع جهش های ژن BRCA 1 & 2 در بین بیماران سرطان پستان ایرانی در گروه های نژادی مختلف.
هدف کاربردی طرح
- ارزیابی احتمال ژن های موتاسیون یافته اختصاصی در بیماران سرطان پستان ایرانی
- تولید کیت غربال گری جمعیت پرخطر ایرانی از نظر وجود یا عدم وجود جهش های ژنی شایع BRCA 1 & 2 با هزینه کم.
مراکز همکار
- انستیتو تحقیقات کالج زنان دانشگاه تورنتو کانادا
- مرکز تحقیقات سرطان انستیتوکانسر – دانشگاه علوم پزشکی تهران
- مرکز پیشگیری از سرطان پستان دانشگاه علوم پزشکی شیراز
در صورت وجود زیر ساخت لازم و علاقمندی مرکز تحقیقات سرطان آمادگی اجرای طرح در سایر مراکز علمی و پژوهشی را دارد.
یک مطالعه مورد-شاهدی چند مرکزی بزرگ برای ارزیابی ارتباط مصرف تریاک و خطر ابتلا به سرطان های ریه، مثانه، سر و گردن و کولورکتال
معرفی طرح
بررسی حساسیت و ویژگی پرسشنامه در سنجش مصرف تریاک در جمعیت ایرانی.
تعیین ارتباط بین مصرف تریاک و سرطان های ریه، کولورکتال، مثانه و سر و گردن.
تعیین نقش مدت و دوز مصرف تریاک در خطر ابتلا به سرطان.
ارزیابی تنوع جغرافیایی در ارتباط سرطان و مصرف تریاک؛
تعیین نقش مسیر مصرف تریاک (استنشاقی، خوراکی و غیره) بر خطر ابتلا به سرطان.
تعیین ارتباط بین متابولیت های تریاک و خطر ابتلا به سرطان.
برای تعیین اثر متقابل تریاک و سایر عوامل خطرساز سرطان از جمله تنباکو.
حجم نمونه هدف 3200 مورد و 3200 کنترل
به روز رسانی ثبت نام 2563 مورد و 2557 کنترل
آخرین به روز رسانی وب سایت 20-نوامبر-2018
مصرف تریاک و عوارض آن یکی از مشکلات مهم بهداشتی در ایران است.
چندین مطالعه کوچک ارتباط بین مصرف تریاک و خطر ابتلا به سرطان را نشان دادند. با این حال، نگرانی هایی در مورد اعتبار این یافته ها وجود دارد و ایجاد گزارش های معتبر در مورد این انجمن ها مهم است.
نتایج معتبر در مورد این موضوع برای ارتباط نتایج با سیاست گذاران برنامه های پیشگیری از سرطان و همچنین با عموم مردم برای برنامه های آگاهی عمومی استفاده خواهد شد.
ما یک شبکه ملی و بین‌المللی خوب راه‌اندازی کرده‌ایم تا مطالعات طراحی خوبی انجام دهیم و به سؤالات مهم بهداشت عمومی پاسخ دهیم.
در واقع این چهار پروژه است و به این سوال در مورد چهار سرطان شایع پاسخ می دهد که به صورت یک بسته انجام می شود.
سه دانشجوی دکترا از داده های این پروژه برای پایان نامه خود استفاده خواهند کرد.
همکاران بین المللی ما قول داده اند که از ظرفیت خود در کشور خود استفاده کنند و بودجه بیشتری را به ویژه برای مطالعات مولکولی افزایش دهند.
همچنین امیدواریم از مزایای این شبکه استفاده کرده و فرصتی را برای دانشجویان خود فراهم کنیم تا برای بورسیه بین المللی اقدام کنند و محیط تحقیقاتی را در دانشگاه های معتبر دنیا تجربه کنند.
علاوه بر مصرف تریاک، ما ارتباط سایر عوامل خطر مانند مصرف قلیان را که در آن اطلاعات اپیدمیولوژیک کمیاب است، تجزیه و تحلیل خواهیم کرد.
پس زمینه
تریاک ماده ای است که از خشخاش استخراج می شود. مشتقات این ماده در پزشکی اثر مفیدی دارد. به عنوان مثال، داروهای مخدر مشتق شده از این ماده، کاربرد ضددردی دارند و درد را در بیماری‌های مزمن مانند سرطان کاهش می‌دهند. علاوه بر این، برخی از مواد افیونی مانند کدئین دارای اثر ضد سرفه هستند . شیوع بالای مصرف تریاک در خاورمیانه و آسیای جنوب غربی، عمدتاً در افغانستان و جمهوری اسلامی ایران گزارش شده است . مصرف تریاک یک رفتار مجرمانه محسوب می شود و دارای انگ است. علاوه بر این، قوانینی علیه استفاده و توزیع آن در I.R وجود دارد. ایران با وجود این قانون، شیوع مصرف تریاک و سایر مواد مخدر در کشورهای اروپایی افزایش یافته است و در 50 ایالت ایالات متحده آمریکا و ناحیه کلمبیا در سال 2002-2003، 8.7 در 1000 گزارش شده است ]. شیوع مصرف تریاک و مشتقات آن در استان کرمان که در جنوب ایران قرار دارد در سال 1384 17.1 درصد بوده است . تریاک به اشکال مختلف از جمله تریک (تریاک خام)، شیر (عصاره تریاک تصفیه شده) و سوخته (پس‌پشت‌های تریاک باقیمانده پس از کشیدن آن) در نقاط مختلف ایران مورد استفاده قرار می‌گیرد . تریاک و شایر را می توان بلعیده یا دود کرد، در حالی که سوخته معمولاً به صورت خوراکی مصرف می شود .
مطالعات اپیدمیولوژیک ارتباط قابل توجهی بین مصرف تریاک و خطر ابتلا به سرطان های مختلف از جمله: ریه ، مثانه ، حفره دهان، حنجره، حلق، معده و سرطان های مری . در یک مرور سیستماتیک اخیر، تمام مطالعات در مورد ارتباط مصرف تریاک و سرطان بررسی شده است. این مطالعه نشان داد که بین مصرف تریاک و خطر ابتلا به سرطان مری، معده، حنجره و ریه و مثانه ارتباط معناداری وجود دارد. جالب اینجاست که بیشتر این مطالعات مورد شاهدی بوده و توسط محققان ایرانی منتشر شده است. تنها دو مطالعه ارتباط سرطان با تریاک را از سایر جمعیت ها گزارش کردند، یکی از هنگ کنگ و دیگری از سنگاپور . دو مطالعه کوهورت، یکی از شمال شرق و دیگری از شمال غرب ایران، تاکنون ارتباط بین مصرف تریاک و خطر ابتلا به سرطان را گزارش کرده اند. .
دو مکانیسم برای اثر سرطان زایی مصرف تریاک پیشنهاد شده است، شامل قرار گرفتن در معرض دود تریاک و جزء آلکالوئیدی تریاک. ابتدا مصرف کنندگان تریاک، تریاک را تا دمای بالا گرم می کنند و دود را از طریق لوله (لوله) خاصی استنشاق می کنند، زمانی که محتویات تریاک شروع به تبخیر شدن کرد. دود تریاک حاوی هیدروکربن‌های آروماتیک چند حلقه‌ای است که یک سرطان‌زا شناخته شده است. علاوه بر این، جزء باقی مانده در لوله سوخته نامیده می شود و بدون هیچ تغییری یا پس از تصفیه قابل خوردن است. مطالعات نشان داده است که این ماده باقیمانده پس از فعال شدن متابولیک نقش جهش زایی دارد.
برنامه ملی ثبت سرطان بالینی پستان
سرطان پستان اولین سرطان شایع زنان در بیشتر کشورهای دنیا از جمله ایران می‌باشد. در ایران سالانه حدود 14 هزار نفر به سرطان پستان مبتلا می‌شوند و تقریبا 4 هزار نفر به دلیل این سرطان هر سال فوت می‌کنند. کنترل سرطان پستان می‌تواند تأثیرات بسیاری بر روند فعالیتی زنان جامعه داشته باشد. ثبت سرطان پستان با جمع‌آوری اطلاعات تشخیصی و روند درمانی و همچنین اطلاعات پیگیری و فوت بیماران می‌تواند دانش ما را در مورد نحوه تشخیص و درمان این سرطان در کشور افزایش بدهد و به متخصصین و سیاستگزاران جامعه کمک کند تا با شواهد کافی برای این بیماری برنامه‌ریزی کنند. برنامه‌های ثبت سرطان بالینی در کنار ثبت سرطان جمعیتی می‌توانند فواید بسیاری برای بیماران، متخصصین و سیاستگزاران داشته باشند. در حالیکه اهداف ثبت سرطان جمعیتی تعیین میزان بروز، شیوع و مرگ و میر سرطان‌ها و تفاوت آنها در گروه‌های سنی، جنسی و مناطق مختلف جغرافیایی است، ثبت سرطان بالینی بیشتر به ارزیابی نحوه مراقبت‌ها، انجام اقدامات تشخیصی و درمانی بر اساس استانداردها، پیامد بیماران، دسترسی به خدمات در سطح کشور و … می‌پردازد. این سامانه توجه به ابعاد آموزشی و پژوهشی فراوانی برای کشور.
اهداف
اهداف اختصاصی ثبت سرطان پستان شامل موارد زیر می باشد:
- مقایسه وضعیت اطلاعات تشخیصی و درمانی بیماران در پرونده های مناطق مختلف کشور
- مقایسه شاخص های کیفیت تشخیص مربوط به پاتولوژی در مراکز درمانی همکار
- مقایسه شاخص های کیفیت تشخیص مربوط به تصویربرداری در مراکز درمانی همکار
- مقایسه شاخص های مربوط به جراحی در مراکز درمانی همکار
- مقایسه شاخص های مربوط به درمان های دارویی (شمی درمانی، هورمورن درمانی و …) در مراکز درمانی همکار
- مقایسه شاخص های مربوط به درمان های رادیوتراپی در مراکز درمانی همکار
- مقایسه شاخص های مربوط به پاسخ به درمان در مراکز درمانی همکار
- مقایسه وضعیت مرحله بیماری در بدو تشخیص (Stage at the Diagnosis)
- تعیین وضعیت بقاء بدون بیماری و بقاء کلی 5 ساله. 10 ساله در سرطان پستان در ایران
- توسعه تحقیقات چند مرکزی و ایجاد شبکه تحقیقات بالینی سرطان پستان در ایران
- افزایش کیفیت اطلاعات سرطان پستان مرتبط با برنامه ثبت سرطان جمعیتی
- توسعه همکاری های بین المللی
- برنامه‌ریزی و بهبود مدیریت بیمارستانی و فرایندهای مراقبت از بیمار
- اقتصادی (هزینه، بار بیماری، هزینه اثربخشی) خدمات و اقدامات تشخیصی و درمانی
- بهره برداری از نتایج در آموزش تخصصی (رزیدنت ها و فلوها)
-
تاریخچه برنامه
فاز پایلوت (انستیتو کانسر بیمارستان امام خمینی)
ثبت سرطان بیمارستانی از سال 1394 در مرکز تحقیقات سرطان انستیتو کانسر ایران پایه‌ریزی شد و تا سال 1397 به جمع‌آوری اطلاعات بالینی سرطانهای پستان پرداخته است. پس از ساخت فرم ها ابتدا ورود دیتا توسط نرم افزار ثبت سرطان جمعیتی Canreg انجام میشد اما با توجه به مشکلات و همچنین عدم توانایی این نرم افزار در پوشش دهی مراکز مختلف با یکدیگر، نرم افزار DHIS2 که یک سامانه مبتنی بر وب است و مورد تایید سازمان بهداشت جهانی می باشد جایگزین گردید این نرم افزار دارای قابلیت های فراوانی از جمله تا کنون تعداد 1765 پرونده از مجتمع بیمارستانی امام خمینی برای سالهای 93-95 ثبت شده است.
پس از پیاده سازی برنامه در سطح انستیتو کانسر و آماده‌سازی زیرساخت های مورد نیاز مانند فرم جمع‌آوری داده و نرم‌افزار ورود اطلاعات، برنامه توسعه بصورت همکاری استان های مختلف از سال 1397 در دستور کار قرار گرفت و اجرا شد.برنامه توسعه
- مرحله اول توسعه: توسعه شبکه برنامه ثبت سرطان بالینی در سطح کشور
در این مرحله امکان اجرای برنامه در سایر استان‌ها مورد بررسی قرار گرفت ابتدا کارگاه آموزشی و آشنایی با برنامه با حضور استان¬های مرحله اول فاز توسعه برگزار گردید و در حال حاضر 14 استان (18 بیمارستان) در برنامه فعال می باشند.
- لیست دانشگاه ها و بیمارستان های همکار:
1. تهران (انستیتو کانسر ایران بیمارستان امام خمینی)-شروع از سال 1394
2. اصفهان (بیمارستان سیدالشهدا، بیمارستان الزهرا)- شروع از سال 1398
3. ارومیه (بیمارستان امام خمینی) شروع از سال 1397
4. ایلام (بیمارستان مصطفی خمینی) شروع از سال 1398
5. بوشهر (بیمارستان شهدای خلیج فارس) شروع از سال 1397
6. سبزوار (بیمارستان واسعی) شروع از سال 1397
7. لرستان (بیمارستان شهید رحیمی) شروع از سال 1398
8. اراک (بیمارستان آیت الله خوانساری) شروع از سال 1397
9. کرمانشاه (بیمارستان امام رضا (ع)) شروع از سال 1397
10. گیلان (بیمارستان پورسینا) شروع از سال 1397
11. قم (بیمارستان های شهید بهشتی، نکوئی) شروع از سال 1398
12. بابل (بیمارستان های آیت الله روحانی، مرکز رادیوتراپی شهید رجایی بابلسر) شروع از سال 1398
13. زاهدان ( بیمارستان علی ابن ابیطالب , بیمارستان خاتم النبیا) شروع از سال 1399- مرحله پایلوت
14. ابادان (بیمارستان آیت الله طالقانی) شروع از سال 1399- مرحله پایلوت- لیست دانشگاه ها و بیمارستان های همکار از زمان شروع برنامه تا تاریخ اسفند 1399
تا اسفند ماه سال 1400 (از زمان شروع مرحله اول فاز توسعه در سال 97 برای مدت سه سال) 7729 بیمار سرطان پستان تشخیص داده شده از سال 93 در استان های همکار در برنامه ثبت شده اند.
انتقادات و پیشنهادات خود را برای ما ارسال کنید